“Kiçik investorların müdafiəsi” indikatoru üzrə metodologiya

 

Açıqlama dərəcəsi indeksi (0–10)	Səhmdar hüquqlarının dərəcəsi indeksi (0–10)
Aidiyyəti şəxslərlə əqdlərə baxılması və təsdiqinə dair tələblər	Səhmdarların əsas korporativ qərarlardakı hüquqları və rolu
Aidiyyəti şəxslərlə əqdlər üzrə məlumatların daxili, operativ və dövri qaydada açıqlanmasına dair tələblər
Direktorun məsuliyyət dərəcəsi indeksi (0–10)	Sahiblik və nəzarət dərəcəsi indeksi (0–10)
Kiçik səhmdarların aidiyyəti şəxslərlə ədalətli olmayan əməliyyatlara görə məhkəməyə müraciət etmək və maraqlı direktorları məsul tutmaq imkanı	Səhmdarları əsassız şura nəzarəti və müdaxilələrindən mühafizə edən idarəçilik vasitələri
Mövcud hüquqi vasitələr (zərərlər, qanunsuz yollarla əldə edilmiş mənfəətin qaytarılması, diskvalifikasiya, əməliyyatın ləğv edilməsi)
Səhmdarın məhkəmə iddialarının asanlığı indeksi (0–10)	Korporativ şəffaflıq dərəcəsi indeksi (0–10)
Daxili korporativ sənədlərə çıxış	Əsas mülkiyyətçilər, rəhbər işçilərin əməkhaqqları, illik toplantılar və auditlər üzrə korporativ şəffaflıq
Məhkəmə baxışı zamanı əldə edilə bilən sübutlar
Hüquqi xərclərin bölünməsi
Maraqlar toqquşmasının tənzimlənməsi dərəcəsi indeksi (0–10)	Səhmdarın idarəetmə dərəcəsi indeksi (0–10)
Açıqlama dərəcəsi, direktorun məsuliyyət dərəcəsi və səhmdarın məhkəmə iddialarının asanlığı indekslərinin ədədi ortası	Səhmdar hüquqlarının dərəcəsi, sahiblik və nəzarət dərəcəsi və korporativ şəffaflıq dərəcəsi indekslərinin ədədi ortası
Kiçik investorların müdafiəsi indeksi (0–10)
Maraqlar toqquşmasının tənzimlənməsi dərəcəsi və səhmdarın idarəetmə dərəcəsi indekslərinin ədədi ortası

 

Cədvəl 1 – “Kiçik investorların müdafiəsi” indikatorları nəyi ölçür?

 

“Doing Business” bir indikator qrupu vasitəsilə kiçik investorların maraqlar toqquşmasından mühafizəsini, başqa bir indikator qrupu vasitəsilə isə səhmdarların korporativ idarəetmədəki hüquqlarını ölçür (cədvəl 1). Məlumatlar korporativ və qiymətli kağızlar üzrə fəaliyyət göstərən vəkillərə təqdim edilən sorğulardan əlavə edilir və qiymətli kağızlar haqqında qaydalar, hüquqi şəxslər haqqında qanunlar, mülki prosessual məcəllələr və məhkəmə sübut sisteminə əsaslanır. Ölkələrin kiçik investorların mühafizəsi gücü üzrə sıralanması həmin ölkələrin kiçik investorların mühafizəsi üzrə balları əsasında müəyyən edilir. Həmin ballar maraqlar toqquşmasının tənzimlənməsi dərəcəsi və səhmdarın idarəetmə dərəcəsi indekslərinin ədədi ortası kimi hesablanır.

Səhmdarların maraqlar toqquşmasından müdafiəsi

Maraqlar toqquşmasının tənzimlənməsi dərəcəsi indeksi maraqlar toqquşmasına dair aşağıdakı üç tənzimləmə meyarlarını fərqləndirərək, direktorlar tərəfindən korporativ aktivlərdən şəxsi mənfəət üçün sui–istifadə hallarından səhmdarların müdafiəsi dərəcəsini ölçür: aidiyyəti şəxslərlə əqdlərin şəffaflığı (açıqlama dərəcəsi indeksi), səhmdarların ədalətli olmayan əməliyyatlara görə məhkəməyə müraciət etmək və maraqlı direktorları məsul tutmaq imkanı (direktorun məsuliyyət dərəcəsi indeksi), sübutlara çıxış və səhmdarın məhkəmə çəkişməsi zamanı hüquqi xərclərinin bölgüsü (səhmdarın məhkəmə şikayətlərinin asanlığı indeksi). Bu məlumatların müxtəlif ölkələr üzrə müqayisəliliyini təmin etmək məqsədilə şirkət və əməliyyatla bağlı bir neçə meyardan istifadə edilir. 

Şirkət haqqında fərziyyələr

Şirkət (Alıcı):

• Ölkənin ən vacib fond birjasında listinqdə olan açıq səhmdar cəmiyyətdir. Fond birjasında listinqdə olan şirkətlərin sayı 10-dan az olduqda və ya ölkədə fond birjası mövcud olmadıqda, fərz edilir ki, Alıcı çoxsaylı səhmdarları olan böyük özəl şirkətdir;
• İcazə verildiyi hallarda və qanunda buna dair xüsusi tələb olmadıqda belə, Alıcının adından qanuni olaraq çıxış edə bilən direktorlar şurası və baş icraçı direktoru vardır.
• İkipilləli şura sisteminə malik ölkələrdə səhmdarlar tərəfindən seçilən üzvlərinin 60 faizi cənab Ceyms tərəfindən təyin olunan müşahidə şurası vardır.
• Minimal tələblərdən kənara çıxan normativ qanunlar və ya nizamnamə müddəaları qəbul etməmişdir. İcbari olmayan məcəllə, prinsip, tövsiyə və ya təlimatlara əməl etmir.
• Öz paylanma şəbəkəsi olan istehsal şirkətidir.

Əməliyyat barədə fərziyyələr

• Cənab Ceyms Alıcının 60 faiz səhmlərinə sahibdir, Alıcının direktorlar şurasında təmsil olunur və Alıcının beş üzvü olan şurasına iki direktor təyin etmişdir.
• Cənab Ceyms həm də Satıcının – avadanlıqların pərakəndə satış dükanları şəbəkəsini idarə edən şirkətin səhmlərinin 90 faizinə sahibdir. Yaxın zamanlarda Satıcı çoxlu sayda dükanlarını bağlamışdır.
• Cənab Ceyms Alıcıya öz qida məhsullarının paylanma şəbəkəsini genişləndirmək üçün Satıcının istifadədə olmayan yük avtomobilləri parkını satın almağı təklif edir və Alıcı bu təklifə razılıq verir. Qiymət Alıcının aktivlərinin 10 faizinə bərabərdir və bazar qiymətindən yüksəkdir.
• Təklif edilən əməliyyat şirkətin əsas biznes fəaliyyətinin tərkib hissəsini təşkil edir və şirkət səlahiyyətindən kənar deyil.
• Alıcı əməliyyat sövdələşməsi bağlayır. Bütün tələb edilən təsdiqlər əldə edilir və açıqlamalar edilir (yəni, əməliyyat fırıldaq niyyətli deyil).
• Bu əməliyyat nəticəsində Alıcıya zərər dəyir. Səhmdarlar cənab Ceyms və əməliyyatı təsdiqləmiş rəhbər şəxsləri və direktorları məhkəməyə verir.

Açıqlama dərəcəsi indeksi

Açıqlama dərəcəsi indeksi beş komponentdən ibarətdir:

• Hansı korporativ orqan tərəfindən əməliyyatın təsdiqinin hüquqi baxımdan kafi hesab edilməsi. Əgər cavab yalnız baş icraçı direktor və ya icraçı direktor olarsa, 0 bal verilir; direktorlar şurası, müşahidə şurası və ya səhmdarlar səs verməlidirsə və cənab Ceymsin səs verməsinə icazə verilirsə, 1 bal; direktorlar şurası və ya müşahidə şurası səs verməlidirsə və cənab Ceymsin səs verməsinə icazə verilmirsə, 2 bal; səhmdarlar səs verməlidirsə və cənab Ceymsin səs verməsinə icazə verilmirsə, 3 bal verilir.
• Əməliyyat aparılmazdan əvvəl kənar şəxs tərəfindən (məsələn, müstəqil auditor) əməliyyatın nəzərdən keçirməsinin tələb edilməsi. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal, əks halda 1 bal verilir.
• Cənab Ceyms tərəfindən direktorlar şurasına və ya müşahidə şurasına açıqlamasının tələb edilib–edilməməsi. Əgər hər hansı açıqlama tələb edilməzsə, 0 bal; maraqlar toqquşması halı barədə spesifik təfsilatlar olmadan ümumi məlumat verilməsi tələb edilərsə, 1 bal; Alıcı və Satıcı arasındakı əməliyyatda cənab Ceymsin maraqlarının olması ilə bağlı bütün əhəmiyyətli faktların tam açıqlanması tələb edilərsə, 2 bal verilir.
• Əməliyyatın ictimaiyyət, tənzimləyici quruma və ya səhmdarlara dərhal açıqlanmasının tələb edilib–edilməməsi. Əgər açıqlama tələb edilməzsə, 0 bal; əməliyyat şərtləri barədə açıqlama tələb edildiyi halda cənab Ceymsin maraqlar toqquşması ilə bağlı açıqlama tələb edilməzsə, 1 bal; həm əməliyyat şərtləri, həm də cənab Ceymsin maraqlar toqquşması barədə açıqlama tələb edilərsə, 2 bal verilir.
• Dövri hesabatlarda (məsələn, illik hesabatlar) açıqlamanın tələb edilib–edilməməsi. Əgər açıqlama tələb edilməzsə, 0 bal; əməliyyat şərtləri barədə açıqlama tələb edildiyi halda cənab Ceymsin maraqlar toqquşması ilə bağlı açıqlama tələb edilməzsə, 1 bal; həm əməliyyat şərtləri, həm də cənab Ceymsin maraqlar toqquşması barədə açıqlama tələb edilərsə, 2 bal verilir.

İndeks 0–10 bal aralığında dəyişir və daha yüksək bal açıqlama tələblərinin daha geniş olduğunu göstərir. Məsələn, Polşada əməliyyat direktorlar şurası tərəfindən təsdiqlənməlidir və cənab Ceymsin səs verməsinə icazə verilmir (2 bal). Polşa kənar qurum tərəfindən əməliyyatın nəzərdən keçirilməsi tələb edilmir (0 bal). Əməliyyatdan əvvəl cənab Ceyms öz maraqlar toqquşmasını başqa direktorlara açıqlamalı olsa da, buna dair xüsusi məlumatlar təqdim etməsi tələb edilmir (1 bal). Alıcıdan fond birjasındakı qiymətə təsir edən bütün məlumatları, o cümlədən maraqlar toqquşması barədə məlumatları dərhal açıqlaması tələb edilir (2 bal). Öz illik hesabatında Alıcı həm əməliyyat şərtləri, həm də cənab Ceymsin Alıcı və Satıcı qismində sahiblik payı barədə məlumatları açıqlamalıdır (2 bal). Bu balların cəmlənməsi nəticəsində açıqlama dərəcəsi indeksində Polşa 7 bal əldə edir.

Direktorun məsuliyyət dərəcəsi indeksi

Direktor məsuliyyət dərəcəsi indeksi yeddi komponentdən ibarətdir:

• Səhmdarın əməliyyat nəticəsində şirkətə dəymiş zərərə görə birbaşa və ya dolayı şəkildə məhkəmə iddiası qaldırmaq imkanı. Bu cür məhkəmə iddialarını qaldırmaq imkanı olmadıqda və ya yalnız şirkətin səhm kapitalının 10 faizindən çoxuna sahib olan səhmdarlar üçün mümkün olduqda, 0 bal; səhm kapitalının 10 faizinə və ya 10 faizdən az hissəsinə sahib səhmdarlar üçün birbaşa və ya dolayı məhkəmə iddiaları qaldırmaq hüququ təmin edilirsə, 1 bal verilir. 
• İddiaçı səhmdarın Alıcı və Satıcı arasındakı əməliyyat nəticəsində şirkətə dəymiş zərərə görə cənab Ceymsi məsul tutmaq imkanı. Cənab Ceymsi məsul tutmaq mümkün olmadıqda və ya yalnız fırıldaqçılıq, pis niyyət və ya ciddi səhlənkarlığa görə məsul tutmaq mümkün olduqda, 0 bal; cənab Ceyms yalnız o əməliyyatın təsdiqlənməsinə təsir etdikdə və ya səhlənkarlığa yol verdikdə, onu dəymiş zərərə görə məsul tutmaq mümkün olduqda, 1 bal; ədalətsiz və ya digər səhmdarların maraqlarına zidd əməliyyata görə cənab Ceymsi məsul tutmaq mümkün olarsa, 2 bal verilir.
• İddiaçı səhmdarın əməliyyat nəticəsində şirkətə dəymiş zərərə görə digər rəhbər və direktorları (Baş icraçı direktor, direktorlar şurasının və ya müşahidə şurasının üzvləri) məsul tutmaq imkanı. Həmin şəxsləri məsul tutmaq mümkün olmadıqda və ya yalnız fırıldaqçılıq, pis niyyət və ya ciddi səhlənkarlığa görə məsul tutmaq mümkün olduqda, 0 bal; yalnız səhlənkarlığa görə məsul tutmaq mümkün olduqda, 1 bal; ədalətsiz və ya digər səhmdarların maraqlarına zidd əməliyyata görə məsul tutmaq mümkün olarsa, 2 bal verilir.
• İddiaçı səhmdarın iddiası təmin olunduğu halda şirkətə dəymiş zərərin cənab Ceyms tərəfindən kompensasiya edilməsinin tələb edilməsi. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal; bəli olarsa, 1 bal verilir.
• İddiaçı səhmdarın iddiası təmin olunduğu halda əməliyyatdan əldə edilmiş mənfəətin cənab Ceyms tərəfindən geri ödənilməsinin tələb edilməsi. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal; bəli olarsa, 1 bal verilir.
• İddiaçı səhmdarın iddiası təmin olunduğu halda cənab Ceymsin diskvalifikasiya edilməsi. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal; diskvalifikasiya edilərsə, 1 bal verilir (yəni bir il və ya daha uzun müddətə hər hansı şirkətdə rəhbər vəzifəni təmsil etməsinə və ya tutmasına icazə verilməməsi).
• İddiaçı səhmdarın iddiası təmin olunduğu halda məhkəmə tərəfindən əməliyyatın ləğv edilməsi. Əgər ləğvetmə baş verməzsə və ya yalnız fırıldaqçılıq, pis niyyət və ya ciddi səhlənkarlıq halında baş verərsə, 0 bal; ləğvetmə əməliyyatın ağır şərtli olduğu və ya başqa səhmdarların maraqlarına zidd olduğu hallarda baş verərsə, 1 bal; ləğvetmə əməliyyatın haqsız olduğu və ya maraqların toqquşmasına səbəb olduğu hallarda baş verərsə, 2 bal verilir.

İndeks 0–10 bal aralığında dəyişir və daha yüksək qiymətlər direktorların daha yüksək məsuliyyətinin olduğunu göstərir. Məsələn, Avstriyada səhm kapitalının 10 faizinə sahib səhmdarlar şirkət rəhbərliyinə məhkəmədə iddia qaldırmaq imkanına malikdir (1 bal). Səhmdarların maraqlarına zidd əməliyyatın müvafiq qaydada təsdiqləndiyini və açıqlandığını fərz etdikdə, cənab Ceymsi məsul tuta bilmək üçün iddiaçı səhmdar onun təsdiqləyici orqana təsir etdiyini və ya səhlənkar hərəkət etdiyini sübut etməlidir (1 bal). Başqa direktorları məsul tutmaq üçün iddiaçı onların  səhlənkarlığa yol verdiyini sübut etməlidir (1 bal). Əgər cənab Ceyms təqsirli bilinərsə, o zərəri kompensasiya etməli (1 bal) və əməliyyatdan əldə etdiyi mənfəəti geri qaytarmalıdır ( 1 bal). Lakin cənab Ceyms diskvalifikasiya edilmir (0 bal) və ədalətsiz əməliyyat ləğv edilmir (0 bal). Bu balların cəmlənməsi nəticəsində Avstriya direktorun məsuliyyət dərəcəsi indeksinə görə 5 bal əldə edir.

Səhmdarın məhkəmə iddialarının asanlıq indeksi

Səhmdarın məhkəmə iddialarının asanlıq indeksi altı komponentdən ibarətdir:

• Şirkətin səhm kapitalının 10 faizinə sahib səhmdarların məhkəmə iddiası qaldırmazdan əvvəl Alıcı və Satıcı arasında əməliyyat sənədlərini yoxlamaq və ya məhkəmə iddiası qaldırmazdan əvvəl Alıcı və Satıcı arasında əməliyyatın dövlət müfəttişi tərəfindən təhqiq edilməsini tələb etmək hüququnun olması. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal; bəli olarsa, 1 bal verilir.
• Məhkəmə zamanı iddiaçı səhmdara  cavabdeh tərəf və şahidlər tərəfindən təqdim edilən sənədlərin növləri. Aşağıda verilmiş sənəd növlərinin hər biri üçün 1 bal verilir: cavabdeh tərəfin öz müdafiəsində əsaslandığını qeyd etdiyi məlumat; iddiaçının iddiasındakı xüsusi faktları birbaşa təsdiq edən məlumat; iddianın predmetinə aid istənilən məlumat.
• İddiaçının müvafiq kateqoriyalı sənədləri hər birini xüsusi qeyd etmədən cavabdeh tərəfdən əldə edə bilməsi. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal; bəli olarsa, 1 bal verilir.
• İddiaçının məhkəmə müddətində cavabdeh tərəf və şahidlərə birbaşa sual ünvanlaya bilməsi. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal; sualların qabaqcadan hakim tərəfindən təsdiq edilməsi tələb edildikdə və ya hakimin hər hansı bir səbəbdən sualı ləğv etmək imkanı olduqda, 1 bal; qabaqcadan sualların təsdiq edilməsi tələb edilmədikdə, 2 bal verilir.
• Mülki məhkəmə iddiaları zamanı sübut standartının cinayət işləri üzrə standartdan aşağı olması. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal; bəli olarsa, 1 bal verilir.
• İddiaçı səhmdarın öz hüquqi xərclərini şirkətdən geri ala bilməsi. Əgər cavab xeyr olarsa, 0 bal; iddiaçı hüquqi xərcləri yalnız məhkəmə iddiası təmin edildikdə şirkət tərəfindən kompensasiya edilirsə, 1 bal; səhmdarlar öz hüquqi xərclərini şirkətdən məhkəmə iddiasının nəticəsindən asılı olmayaraq kompensasiya edə bilirsə, 2 bal verilir.

İndeks 0–10 aralığında dəyişir və daha yüksək qiymətlər səhmdarların əməliyyata etiraz etmək gücünün daha yüksək olmasının göstərir. Məsələn, Xorvatiyada Alıcı səhmlərinin 10 faizinə sahib səhmdar məhkəmə iddiası qaldırmadan dövlət müfəttişi tərəfindən cənab Ceyms və baş icraçı direktorun şübhəli idarəçiliyinin təhqiq edilməsini tələb edə bilər (1 bal). İddiaçı cavabdeh tərəfin öz müdafiəsi üçün əsaslandığı sənədlərə çıxış imkanına malikdir (1 bal). İddiaçı tələb edilən sənədləri xüsusi şəkildə qeyd etməlidir (məsələn, Alıcı və Satıcı arasında 2015-ci il 15 iyul tarixli satınalma müqaviləsi) və  sadəcə sənədləri kateqoriyalarına əsasən tələb edə bilməz (məsələn, əməliyyatla bağlı bütün sənədlər) (0 bal). İddiaçı məhkəmə çəkişməsi zamanı cavabdeh tərəf və şahidlərə suallar ünvanlaya bilər və sualların məhkəmə tərəfindən qabaqcadan təsdiqlənməsi tələb edilmir (2 bal). Mülki məhkəmə çəkişmələri üçün “sübutların üstünlüyü”, cinayət işləri üzrə isə “ağlabatan şühbədən kənar” sübut standartları tətbiq edilir (1 bal). İddiaçı yalnız məhkəmə iddiası təmin edildikdə hüquqi xərclərini şirkətdən kompensasiya etdirə bilər (1 bal). Bu balların cəmlənməsi nəticəsində səhmdarın məhkəmə iddialarının asanlığı indeksində Xorvatiya 6 bal əldə edir. 

Maraqlar toqquşmasının tənzimləməsi dərəcəsi indeksi

Maraqlar toqquşmasının tənzimlənməsi dərəcəsi indeksi açıqlama dərəcəsi indeksi, direktorların məsuliyyət dərəcəsi indeksi və səhmdarın məhkəmə iddialarının asanlığı dərəcəsi indeksləri üzrə orta göstəricidir. İndeks 0–10 bal aralığında dəyişir və daha yüksək qiymətlər maraqlar toqquşmasının daha güclü tənzimlənməsini bildirir.

Səhmdarların korporativ idarəetmədə hüquqları

Səhmdarın idarəetmə dərəcəsi indeksi yaxşı idarəçiliyin üç elementinə əsaslanmaqla səhmdarların korporativ idarəetmədəki hüquqlarını qiymətləndirir: Səhmdarların əsas korporativ qərarlardakı hüquqları və rolu (Səhmdar hüquqlarının dərəcəsi indeksi), səhmdarları əsassız şura nəzarəti və müdaxilələrindən mühafizə edən idarəçilik vasitələri (sahiblik və nəzarət dərəcəsi indeksi) və əsas mülkiyyətçilər, əməkhaqqları, auditlər və maliyyə proqnozları üzrə şəffaflıq (korporativ şəffaflıq dərəcəsi indeksi). Bu indeks həm də məhdud məsuliyyətli cəmiyyətlərdə müvafiq hüquq və mühafizə vasitələrinin alt sistemlərinin mövcud olub-olmadığını ölçür.

Şirkət haqqında fərziyyələr

• Biznes (Alıcı) ölkənin ən vacib fond birjasında listinqdə olan səhmləri açıq şəkildə satılan cəmiyyətdir. Ölkədə fond birjası yoxdursa, fərz edilir ki, Alıcı çoxsaylı səhmdarları olan böyük özəl şirkətdir. Listinqdə ola bilən və çoxsaylı səhmdarları olan şirkət formalarına dair aşağıdakı nümunələr verilə bilər: Səhmdar Cəmiyyət (SC), Açıq Səhmdar Cəmiyyət (ASC), C Korporasiyası, “Societas Europaea” (SE), “Aktiengesellschaft” (AG) və “Société Anonyme/Sociedad Anónima” (SA).
• 10 sualda qiymətləndirmə “Alıcının qapalı səhmdar cəmiyyət olması” fərziyyəsi əsasında aparılır. Alıcı isə, əksinə, məhdud məsuliyyətli cəmiyyət və ya onun funksional ekvivalenti formasındadır: açıq olaraq səhmləri satışa çıxara bilməyən daha sadə şirkət formasıdır. Nümunə olaraq: Qapalı Səhmdar Cəmiyyət (Ltd), Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyət (MMC), “Sociedad de Responsabilidad Limitada” (SRL), “Gesellschaft mit beschränkter Haftung” (GmbH) və “Société à Responsabilité Limitée” (SARL) qeyd edilə bilər.

Səhmdar hüquqlarının dərəcəsi indeksi

Səhmdar hüquqları dərəcəsi indeksinin hər bir komponenti üzrə cavab xeyr olarsa, 0 bal; bəli olarsa, 1 bal verilir. İndeks 10 komponentdən ibarətdir:

• Alıcının aktivlərinin 51 faizinin satışı üçün səhmdarların təsdiqinin tələb edilməsi.
• Alıcının səhm kapitalının 10 faizinə sahib səhmdarların yığıncağını çağırmaq hüququnun olması.
• Hər dəfə yeni səhmlər buraxanda Alıcının səhmdarların razılığını əldə etməli olması.
• Hər dəfə Alıcı yeni səhmlər buraxanda səhmdarların avtomatik qaydada imtiyazlı alış hüququ əldə etməsi.
• Kənar auditorun səhmdarlar tərəfindən seçilməsi və azad edilməsi.
• Səhmlərin kateqoriyası ilə bağlı hüquqlara dəyişikliklərin yalnız həmin səhmlərin sahiblərinin bu dəyişiklikləri təsdiqləməsindən sonra mümkünlüyü.
• Alıcının qapalı səhmdar cəmiyyət olduğunu fərz edərək, Alıcı aktivlərinin 51 faizinin satışı üçün üzvlərin təsdiqinin tələb edilməsi.
• Alıcının qapalı səhmdar cəmiyyət olduğunu fərz edərək, səhmlərin 10 faizinə sahib olan üzvlərin yığıncaq çağırmaq hüququnun olması.
• Alıcının qapalı səhmdar cəmiyyət olduğunu fərz edərək, yeni üzvün qəbul edilməsi üçün bütün üzvləri və ya demək olar ki bütün üzvlərin razılığının tələb olunması.
• Alıcının qapalı səhmdar cəmiyyət olduğunu fərz edərək, üzvlərin səhmləri qeyri-üzvlərə satmazdan əvvəl ilk növbədə cari üzvlərə təklif etməli olması.

Sahiblik və nəzarət dərəcəsi indeksi

Sahiblik və nəzarət dərəcəsi indeksinin hər bir komponenti üzrə cavab xeyr olarsa, 0 bal; bəli olarsa, 1 bal verilir. Bu indeks 10 komponentdən ibarətdir:

• Eyni şəxsin baş icraçı direktor və direktorlar şurasının sədri təyin edilə bilməməsi.
• Direktorlar şurasına müstəqil qeyri-icraçı şura üzvlərinin daxil edilməli olması.
• Səhmdarların hər hansı səbəb olmadan direktorlar şurası üzvlərini üzvlük müddəti başa çatmazdan əvvəl azad edə bilməsi.
• Direktorlar şurasının müstəqil audit komitəsinin olması.
• Potensial alıcının Alıcı səhmlərinin 50 faizini əldə etdikdən sonra bütün səhmdarlara tender təklifi etməli olması.
• Alıcının bəyan edilmiş dividentləri qanunla nəzərdə tutulmuş maksimal müddətdə ödəməli olması.
• Törəmə şirkətin öz ana şirkətinin buraxdığı səhmləri əldə edə bilməməsi.
• Alıcının qapalı səhmdar cəmiyyət olduğunu fərz edərək, onun üzvlər arasındakı fikir ayrılıqlarını aradan qaldırma mexanizminə malik olması.
• Alıcının qapalı səhmdar cəmiyyət olduğunu fərz edərək, potensial alıcının ASC-nin səhmlərinin 50%ni əldə etdikdən sonra bütün üzvlərə tender təklifi etməli olması.
• Alıcının qapalı səhmdar cəmiyyət olduğunu fərz edərək, mənfəətləri qanunla nəzərdə tutulmuş maksimal müddətdə paylamalı olması.   

Korporativ şəffaflıq dərəcəsi indeksi

Korporativ şəffaflıq dərəcəsi indeksinin hər bir komponenti üçün cavab xeyr olarsa, 0 bal; bəli olarsa, 1 bal verilir. İndeks 10 komponentdən ibarətdir:

• Alıcının 5 faiz həcmində birbaşa və dolayı mənfəətli sahiblik paylarını açıqlamalı olması.
• Alıcının şura üzvlərinin başqa şirkətlərdə əsas işi və rəhbərlikləri barədə məlumatları açıqlamalı olması.
• Alıcının ayrı-ayrı menecerlərin əməkhaqlarına dair məlumatları açıqlamalı olması.
• Ümumi yığıncağa dair müfəssəl bildirişin belə yığıncaqdan 21 təqvim günü əvvəl göndərilməli olması.
• Alıcının səhm kapitalının 5 faizinə sahib olan səhmdarların ümumi yığıncağın gündəliyinə məsələ daxil edə bilməsi.
• Alıcının illik maliyyə bəyannamələrinin kənar auditor tərəfindən audit edilməli olması.
• Alıcının öz audit hesabatlarını ictimaiyyətə açıqlamalı olması.